Στην ηλικία των 6 – 7 ετών αρχίζουν να κουνιούνται τα πρώτα παιδικά δοντάκια, τα οποία σύντομα θα πέσουν και θα αντικατασταθούν από τα αντίστοιχα μόνιμα δόντια. Σε κάποιες περιπτώσεις τα νεογιλά δόντια δεν πέφτουν φυσιολογικά και παραμένουν στη θέση τους με αποτέλεσμα να προκαλείται πρόβλημα στην ανατολή του αντίστοιχου μόνιμου δοντιού. Η καθυστερημένη απόπτωση των παιδικών δοντιών είτε δημιουργεί ορθοδοντικές ανωμαλίες στο στόμα του παιδιού είτε αποτελεί ένδειξη προβληματικής ανάπτυξης του παιδιού.
Μερικές από τις αιτίες που μπορούν να δικαιολογήσουν την παραμονή ενός νεογιλού δοντιού στο στόμα είναι οι παρακάτω:
-
Η γνάθος του παιδιού δεν έχει αναπτυχθεί ικανοποιητικά με αποτέλεσμα να παρατηρείται συνωστισμός των μόνιμων δοντιών που αναπτύσσονται μέσα στη γνάθο / κόκκαλο. Τα μόνιμα δόντια μέσα στο οστό πιέζονται μεταξύ τους και μ΄ αυτόν τον τρόπο εμποδίζεται η κίνηση τους ( προς τα επάνω / κάτω) προς το στόμα του παιδιού. Συνεπώς δεν αποδομείται η ρίζα του νεογιλού δοντιού ώστε αυτό να αρχίσει να κουνιέται και να πέσει φυσιολογικά. Κάπως ανάλογα λειτουργεί ο οργανισμός σε περίπτωση υπεράριθμων μόνιμων δοντιών.
-
Σε άλλα παιδάκια η ρίζα του νεογιλού δοντιού έχει αγκυλωθεί / συνοστεωθεί με το οστό της γνάθου και το παιδικό δοντάκι παραμένει στη θέση του. Το αντίστοιχο μόνιμο δόντι είτε παραμένει παγιδευμένο από κάτω μέσα στο οστό της γνάθου είτε ανατέλλει σε διπλή σειρά πίσω από τα νεογιλά δόντια.
-
Το μόνιμο δόντι δεν έχει αναπτυχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό ώστε να ανατείλει ή λείπει εντελώς. Σε τέτοιου είδους περιστατικά η λύση επιλογής είναι η διατήρηση του υπάρχοντος νεογιλού δοντιού.
-
Η ελλιπής διατροφή του παιδιού και η ανεπάρκεια των βιταμινών επίσης μπορούν να οδηγήσουν σε καθυστερημένη απόπτωση των νεογιλών δοντιών.
-
Τέλος σε προχωρημένες περιπτώσεις συστηματικές παθήσεις π.χ. υποθυροειδισμός, χαμηλά επίπεδα αυξητικής ορμόνης μπορούν να δικαιολογήσουν την παραμονή ενός νεογιλού δοντιού στο παιδικό στόμα.
Σε περίπτωση που ένας γονιός παρατηρήσει κάποια καθυστερημένη απόπτωση των νεογιλών δοντιών θα πρέπει να απευθυνθεί σε έναν οδοντίατρο, ο οποίος θα πάρει μία ακτινογραφία για να διαπιστώσει την ύπαρξη, το βαθμό ανάπτυξης και τη θέση των αντίστοιχων μόνιμων δοντιών μέσα στις γνάθους.
Τι προβλήματα προκαλεί ένα δόντι που αργεί να πέσει ;
Το πιο συχνό πρόβλημα της αργοπορημένης απόπτωσης των παιδικών δοντιών είναι η ανατολή των αντίστοιχων μόνιμων δοντιών σε διπλή σειρά, δηλαδή πίσω ή πάνω από τα νεογιλά δόντια.
Η εμφάνιση των μόνιμων δοντιών σε διπλή σειρά παρατηρείται σε ένα ποσοστό 10% των παιδιών. Η κατάσταση αυτή είναι συχνότερη στα πρόσθια δόντια. Εδώ το αντίστοιχο μόνιμο δόντι θα ανατείλει πίσω από το νεογιλό, δίνοντας την αίσθηση οτι το παιδί έχει δύο σειρές δόντια, “σαν καρχαριάκι” όπως πολύ χαριτωμένα αναφέρουν πολλές μαμάδες. Στις περισσότερες περιπτώσεις το μόνιμο δόντι που έχει ήδη ανατείλει στο στόμα του παιδιού πιέζει το αντίστοιχο νεογιλό και το νεογιλό δοντάκι πέφτει. Αν το παιδικό δοντάκι δε πέφτει παρόλο που το αντίστοιχο μόνιμο είναι στη θέση του, τότε είναι απαραίτητο το παιδί να επισκεφτεί τον οδοντίατρο ώστε να αφαιρέσει ο παιδοδοντίατρος το νεογιλό δόντι.
Μόλις το παιδικό δόντι πέσει, τότε το αντίστοιχο μόνιμο δόντι που βρισκόταν σε διπλή σειρά καταλαμβάνει τη φυσιολογική του θέση μέσα στο στόμα του παιδιού σε διάστημα περίπου 3 εβδομάδων.
Είναι ανησυχητική η καθυστερημένη απόπτωση των παιδικών δοντιών ;
Κάθε παιδί αλλάζει τα παιδικά του δόντια σε διαφορετική ηλικία. Άλλωστε και τα ίδια τα πρωτόκολλα δίνουν μεγάλες χρονικές διακυμάνσεις της τάξης των 1 – 2 χρόνων, για το πότε ένα παιδί θα αλλάξει τα δόντια του. Οι γονείς δε θα πρέπει να ανησυχούν αν το παιδί τους καθυστέρησε να βγάλει τα μόνιμα δόντια του, εκτός αν:
- μετά την ηλικία των 7 ετών δεν έχει πέσει ακόμη κανένα νεογιλό δόντι
- μετά την ανατολή των δεύτερων γομφίων, που υπολογίζεται συνήθως στην ηλικία των 12 – 13 ετών, υπάρχει ακόμη κάποιο παιδικό δόντι στο στόμα του παιδιού.
Στην περίπτωση αυτή το παιδί θα πρέπει να βγάλει μία πανοραμική ακτινογραφία, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν τα σπέρματα των μόνιμων δοντιών μέσα στις γνάθους του και να επισκεφτεί τον παιδοδοντίατρο.
Σίγουρα όμως οι γονείς δε θα πρέπει να ανησυχούν ακόμη και αν τα νεογιλά δοντάκια του παιδιού τους αργούν να πέσουν, εφόσον στη σύγχρονη οδοντιατρική με τις νέες τεχνολογίες και με τα βελτιωμένα μέσα υπάρχει λύση για όλα!