Η χρονική περίοδος κατά την οποία ένα παιδάκι βγάζει τα πρώτα του δοντάκια είναι ίσως από τις πιο δύσκολες τόσο για το ίδιο όσο και για τους γονείς. Το πρώτο δόντι εμφανίζεται στην ηλικία των 6- 9 μηνών και το τελευταίο όταν το παιδί έχει κλείσει τα 2 – 2,5 χρόνια. Υπάρχουν παιδάκια που δεν εκδηλώνουν συμπτώματα πόνου και η όλη διαδικασία ανατολής των παιδικών δοντιών τους είναι τελείως ανώδυνη. Στην πλειοψηφία όμως των περιπτώσεων τα περισσότερα μωρά υποφέρουν χωρίς καν να έχουν τη δυνατότητα λεκτικής έκφρασης στους γονείς τους για το τι τα ταλαιπωρεί. Τα συνηθέστερα συμπτώματα που συνοδεύουν την ανατολή των νεογιλών δοντιών είναι τα παρακάτω:
Σιελλόροια. Όταν ένα παιδάκι βγάζει τα πρώτα του δόντια παρατηρείται αύξηση του σάλιου του. Είναι χαρακτηριστική η εικόνα ενός μωρού που τρέχουν τα σαλάκια του. Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι η σιελλόποια είναι πρόνοια της φύσης για να πονάει λιγότερο το μωρό, γιατί κατά την εμφάνιση των παιδικών δοντιών σχίζονται τα ούλα του. ότα το σχίσιμο των ούλων γίνεται σε ένα περιβάλλον μες αυξημένο σάλιο πιθανόν να πονάει λιγότερο απ΄ότι αν γινόταν σ΄ένα πιο ξηρό περιβάλλον.
Εκνευρισμός. Είναι λογικό όταν ένα παιδί βγάζει ένα νέο δόντι να αισθάνεται ενόχληση και δυσφορία. Αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι και για έναν ενήλικα ο πονόδοντος είναι πολλές φορές δυσβάστακτος. Πόσο μάλλον για ένα μωρό που δεξ ξέρει πολύ καλά τι του συμβαίνει και ούτε μπορεί να μιλήσει για να πει στους γονείς του τι αισθάνεται. Όλα τα παραπάνω είναι λογικό να προκαλούν μια νευρικότητα στο παιδί, το οπίο πολλές φορές δε ξέρει τι θέλει. Πράγματα που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν το ενοχλούσαν τώρα μπορεί να του επιφέρουν έντονο εκνευρισμό.
Πρησμένα ούλα. Τα ούλα πριν από την ανατολή ενός δοντιού πρήζονται, διογκώνονται και κοκκινίζουν. Μία τέτοια εικόνα των προμηνύει ότι σύντομα τα ούλα στο σημείο εκείνο θα σχιστούν και θα εμφανιστεί ένα νέο δόντι.
Κνησμός γύρω από τα αυτί. Πολλές φορές όταν πρόκειται να εμφανιστεί ένα δόντι ο πόνος αντανακλά στο αυτί. Το παιδάκι πολλές φορές παίζει νευρικά με το αυτί του και άλλες φορές το ξύνει. Εφόσον αποκλειστεί το ενδεχόμενο μιας ωτίτιδας, τότε πρόκειται για την ανατολή ενός νέου δοντιού.
Αϋπνία. Είναι αναμενόμενο ο πόνος και η δυσφορία που αισθάνεται ένα παιδάκι όταν βγάζει δόντια να προκαλεί διαταραχές και στον ύπνο του. Ο πόνος το αναστατώνει και είτε δεν το αφήνει να κοιμηθεί είτε το παιδάκι ξυπνάει προκειμένου να βρει κάποιο τρόπο να ανακουφιστεί από τον πόνο που το ταλαιπωρεί.
Μειωμένη όρεξη. Είναι λογικό όταν ένα μωρό πονάει στο στόμα του να μη θέλει να φάει. Δεδομένου οτι το παιδί έχει ένα μόνιμο δυσάρεστο πόνο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν ξέρει τι του συμβαίνει είναι αναμενόμενο να διαταράσσεται και η όρεξη του να φάει.
Δάγκωμα αντικειμένων. Πολλές φορές τα παιδάκια όταν βγάζουν τα πρώτα τους δοντάκια δαγκώνουν διάφορα σκληρά αντικείμενα καθώς τους ανακουφίζει από τον πόνο.
Πυρετός. Πολλές φορές η ανατολή των παιδικών δοντιών συνοδεύεται από δέκατα, τα οποία οφείλονται περισσότερο στην ταλαιπωρία του παιδιού. Ποτέ όμως δεν παρουσιάζεται υψηλός και επίμονος πυρετός.
Διάρροια. Η διάρροια οφείλεται στο γεγονός οτι το παιδί σ΄αυτή τη φάση βάζει στο στόμα του οτιδήποτε βρει προκειμένου ν΄ανακουφιστεί. Αυτό μπορεί να εξηγήσει την εμφάνιση μιας ενδεχόμενης διάρροιας, δεδομένου οτι κάποιο αντικείμενο / παιχνίδι μπορεί να μην ήταν και πολύ καθαρό.
Τα παιδιά δε θα πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν κάτι το διαφορετικό απ΄ότι είμαστε εμείς οι ενήλικες. Είναι πολύ βοηθητικό αν σκεφτούμε πως θα αντιδρούσαμε εμείς οι μεγάλοι σ ένα συνεχόμενο πονόδοντο για να καταλάβουμε τι αισθάνεται ένα μικρό παιδάκι που βγάζει δόντια. Θα είχαμε σίγουρα την ίδια αντίδραση συμπεριφοράς με τα προαναφερθέτα με ίσως μία μεγαλύτερη δόση υπερβολής στην έκφραση των συναισθημάτων μας. Το ίδιο είναι και τα μικρά παιδιά. Πονάνε όταν βγάζουν τα νέα τους δόντια και προσπαθούν με κάθε τρόπο να μας το πουν και να μας το δώσουν να το καταλάβουμε γιατί έχουν και ένα επιπρόθετο πρόβλημα: δε μιλάνε! Σε αυτή τη χρονική περίδο ενός παιδιού οι γονείς θα πρέπει να οπλιστούν με πολύ υπομονή και να αγκαλιάσουν τα παιδάκια τους με όσο μεγαλύτερη τρυφερότητα και κατανόηση μπορούν.Τα νέα δόντια σύντομα θα βγουν στο στόμα και όλα θα έχουν περάσει.
Dr. Med. Dent. Μαρίζα Δημητρούλη
Η Dr. med. dent. Μαρίζα Δημητρούλη είναι ειδικευμένη στο Πανεπιστήμιο Ανοβέρου Γερμανίας (ΜΗΗ) και παράλληλα Διδάκτωρ του ίδιου πανεπιστημίου. Επιπρόσθετα εργάστηκε σε οδοντιατρείο στο Βερολίνο. Ο τίτλος Ενδοδοντολόγου που κατέχει η Dr. Μ. Δημητρούλη ανανεώνεται κάθε εξαετία από την γερμανική εταιρεία Ενδοδοντίας. Διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, Θέρμη.